Project for Upcoming artists for the Large Stage.
Vier jonge regisseurs bevragen, onderzoeken en bespelen de grote zaal.
Volg hier hun projecten, hun werkproces en hun dialoog.
Lisaboa Houbrechts (1992) voltooide in 2016 de masteropleiding Drama aan de School of Arts|KASK Gent. Ze is schrijver en regisseur. Houbrechts evoceert de geschiedenis en het klassieke repertoire in een rituele daad en toont de mens in een keten van driften. De voorstellingen van Lisaboa Houbrechts & Kuiperskaai waren barok, brutaal, maar ook speels en ontwapenend. Met Bruegel (2019) – het eerste werk dat ze onder eigen naam maakt – slaat Lisaboa Houbrechts een nieuwe weg in. “Bezwerend en uitdagend theater,” vond De Morgen over dit totaalspektakel. Het is Lisaboa’s persoonlijkste werk tot nog toe.
Lisaboa Houbrechts (1992) voltooide in 2016 de masteropleiding Drama aan de School of Arts|KASK Gent. Lisaboa Houbrechts maakte haar eerste voorstellingen als schrijver en regisseur voor het gezelschap Kuiperskaai dat ze samen met Romy Louise Lauwers, Victor Lauwers en Oscar van der Put in 2012 had opgericht. Kenmerkend waren reeds toen al een grote cast, grillige interactie tussen beeld en tekst, en een intelligente kruising van verschillende disciplines: performance, muziek, choreografie, literatuur en beeldende kunst. Dat blijkt al uit het vroege werk o.a. De Schepping/The Creation (2013) en The Goldberg Chronicles (2014), dat door de pers “een immense clash van energieën” werd genoemd: “de taal is kleur, het spel is beeld, de muziek is verf.” In 2016 maakte ze grote indruk met haar wervelende bewerking van Shakespeares The Winter’s Tale, en in september 2017 ging 1095 in première, naar een tekst van Victor Lauwers. “Durf en spelplezier spatten (er)van (af)”, schreef Lotte Philipsen in Knack. Lisaboa Houbrechts evoceert de geschiedenis en klassiek repertoire in een rituele daad en toont de mens in een keten van driften. Dat was eens te meer duidelijk in haar eigenzinnige bewerking van Hamlet (première september 2018 op Love at first Sight III). Daar zette ze het vrouwelijk perspectief centraal en bracht Gertrude, de moeder van Hamlet, naar het hart van de voorstelling. “Lisaboa Houbrechts maakt zich met een uitgesproken hedendaagse onstuimigheid meester van Shakespeares mythische verhaal (...) Ze steekt de draak met de almachtige mannelijkheid, kiest partij voor Gertrude en staat uitdrukkelijk aan de kant van de vrouwen, die zegevierend uitgebeeld worden tegenover de maskerade van het patriarchaat.” (Julien Bécourt in Mouvement)
Met Bruegel (2019) – het eerste werk dat ze onder eigen naam maakt – slaat Lisaboa Houbrechts een nieuwe weg in. Bruegel schetst doorheen een reis in de tijd een caleidoscopisch portret van Pieter Bruegel de Oude en het tijdperk waarin hij leefde. Dé centrale figuur is echter de Dulle Griet, de meest beruchte creatie van de oude meester: de vrouw die als ‘manwijf’ wordt beschimpt omdat ze objecten zou roven voor de hel. In Houbrechts’ interpretatie probeert ze die objecten – getuigenissen van kwetsbare en naamloze levens – juist te redden van de verpletterende werking van de geschiedenis en de machten die haar verloop bepalen. Tegelijk twijfelt Griet met groeiende wanhoop aan haar eigen identiteit. Ver voorbij elk binair denken spreekt deze voorstelling over het verlangen om wat men ambigu en verwerpelijk noemt als fluïde te aanvaarden, dit te omarmen en uit te dragen. De – zowel gecomponeerde als geïmproviseerde – live muziek draagt daartoe bij: die gaat een spannende dialoog aan met het wervelende theater dat op scène te zien is. Het Noord-Franse barokensemble Harmonia Sacra en kamancheh-speler Mostafa Taleb tekenen voor een rijk muzikaal palet dat meerdere eeuwen én culturen overspant. “Bezwerend en uitdagend theater,” vond De Morgen over dit totaalspektakel. Het is Lisaboa’s persoonlijkste werk tot nog toe.
Houbrechts zet haar interesse in live muziek op scène verder in haar volgende project I Silenti (première januari 2021). Fabrizio Cassol, die Lisaboa leerde kennen tijdens haar stage voor Requiem pour L., een gezamenlijke creatie van Cassol en Alain Platel, vroeg haar om voor het Théâtre de Namur I Silenti te regisseren. Dit bijzondere verhaal vertrekt vanuit de figuur van Tcha Limberger, een befaamde blinde Roma-muzikant. Hij wil de verbinding leggen tussen de Porajmos, de vergeten Roma-genocide tijdens W.O.II, en fragmenten uit de madrigalen van Monteverdi die spreken over liefde en oorlog. Twee werelden dialogeren met elkaar en vervloeien in elkaar. I Silenti is als een gedicht dat niet alleen verhaalt over de Roma maar over iedereen die het zwijgen is opgelegd.
Inmiddels is Lisaboa Houbrechts ook begonnen met het schrijven van een drieluik, een familie-epos dat zich afspeelt van 1930 tot 2010. De realisatie van dit drieluik is gepland vanaf 2022.
Lisaboa deed stage bij Alain Platel (Réquiem pour L.; samen met Fabrizio Cassol) en Jan Lauwers (Al het goede).
Lees hier het gesprek met Lisaboa Houbrechts.
P.U.L.S. week in Parijs - van 9 tot 18 oktober
Het Théâtre de la Bastille in Parijs volgt het Vlaams theater al meer dan dertig jaar. Gefascineerd door de vitaliteit van het Vlaamse theater engageert het Théâtre de la Bastille zich nu om het P.U.L.S.project te volgen en te presenteren aan haar publiek.
Lisaboa repeteert momenteel aan Bruegel bij Les Ballets C. de la B. aan de Bijlokesite, en dat tot 30 november.
Van 8 tot en met 11 juli werkt Lisaboa Houbrechts in het Conservatoire van Valenciennes met enkele leden van Harmonia Sacra en kamancheh-speler Mostafa Taleb aan de muziek voor Bruegel. Stéphanie Revillion (sopraan), Capucine Meens (sopraan), Florent Baffi (bas-bariton) en Jérôme Bertier (orgel, clavecimbel) studeren samen met Mostafa Taleb composities in van o.a. Monteverdi, Johannes Ockeghem en Adriaen Willaert. Sommige stukken ontstaan op basis van improvisatie.
Onderzoek met Harmonia Sacra voor de muziek van Bruegel. Lisaboa Houbrechts en Kuiperskaai werken momenteel samen met Harmonia Sacra aan de partituren voor hun nieuwe voorstelling.
Op 5 en 6 juni stond Kuiperskaai met Hamlet in Künstlerhaus Mousonturm in Frankfurt. De Frankfurter Rundschau kwam kijken en zag dat het goed was!
'Bovendien is Houbrechts' enscenering vrij. Niet enkel, omdat ze de vrouwelijke aspecten sterker in de verf zet dan Shakespeare. Ook de taal van de voorstelling (i.e. Nederlands met Duitse ondertiteling) is in zekere zin 2.0, enkel hier en daar sijpelen de bekende originele citaten door.' - Ruth Herberg, 6 juni 2019.
Lees de volledige Duitse recensie hier
Op 6 december 2019 gaat Lisaboa Houbrechts in samenwerking met Kuiperskaai in première met de nieuwe productie Bruegel. Met de voorstelling schrijft ze een caleidoscopisch portret van Pieter Bruegel de Oude en het tijdperk waarin hij leefde. De figuur die de toeschouwer zal meenemen op een reis door de tijd is Dulle Griet.
Lisaboa Houbrechts licht alvast een tipje van de sluier op.
Julien Gosselin bewerkte en regiseerde de Vallende Man van Don Delillo voor ITA (Internationaal Theater Amsterdam).
Gosselin sprak openhartig over zijn artistieke praktijk en over de mogelijkheden die zijn status als ‘nieuwe grote naam’ in het Europese theater biedt. Dat wil zeggen: er is ruimte om te mislukken. Maar dit stelt hem evengoed voor moeilijkheden. Zo zetten de vragen van verschillende Europese huizen om voor hen te regisseren druk op de werking van zijn eigen gezelschap.
Kortom, het gesprek bood een boeiend inzicht in hoe een gezelschap start op de toneelschool van Lille (Ecole du Théâtre du Nord) en tien jaar later op de grote Europese podia speelt.